Trong thời đại số hóa 4.0, công nghệ trở thành yếu tố quan trọng nhất để giải quyết và thúc đẩy quá trình làm việc và kinh doanh của mọi doanh nghiệp, bất kể lĩnh vực họ hoạt động. Do đó, nhân lực công nghệ thông tin (IT) trở thành một trong những nguồn tài nguyên quan trọng nhất và được nhiều doanh nghiệp đang tìm kiếm.
Trong thời gian gần đây, nhu cầu tuyển dụng nhân lực công nghệ thông tin (IT) đã tăng mạnh do nhiều doanh nghiệp tăng cường sự hiện diện của họ trên thị trường và sự cạnh tranh gay gắt.
Hơn 40% doanh nghiệp thừa nhận rằng họ đang gặp khó khăn lớn trong việc tìm kiếm nhân sự cho các lĩnh vực quan trọng như quản lý, giám sát, và kiến trúc hệ thống công nghệ. Mức thu nhập của các vị trí này có thể lên đến 1,300 USD – 2,200 USD/tháng, cao hơn rất nhiều so với các ngành nghề khác.
Báo cáo của FPT Digital dự đoán rằng trong việc tuyển dụng nhân sự, các lĩnh vực công nghệ thông tin (IT) sẽ tập trung vào trí tuệ nhân tạo (AI) và điện toán đám mây (cloud). Sau đó, sẽ đến các lĩnh vực liên quan đến công nghệ tài chính (fintech) và công nghệ thanh toán (payment), tiếp theo là thương mại điện tử và bán lẻ. Các lĩnh vực có nhu cầu tuyển dụng cao khác bao gồm dữ liệu lớn, khoa học dữ liệu (big data, data science), máy học (machine learning) và trí tuệ nhân tạo (AI). Các lĩnh vực như an ninh mạng, bảo mật, phát triển ứng dụng di động, trò chơi trực tuyến, lập trình, Internet of Things (IoT) và Robotics cũng đang thu hút sự quan tâm trong tuyển dụng nhân lực IT.
Báo cáo “Thị trường IT Việt Nam năm 2023” mới được công bố bởi nền tảng tuyển dụng nhân sự AI TopDev đã cho thấy rằng từ năm 2023 đến 2025, Việt Nam sẽ thiếu hụt từ 150.000 đến 200.000 lập trình viên và kỹ sư IT mỗi năm. Sự chênh lệch lớn giữa trình độ của sinh viên ra trường và nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp là một vấn đề nghiêm trọng.
Theo TopDev, hiện nay, hầu hết các nhà tuyển dụng đang tìm kiếm các lập trình viên back-end (phát triển phần nền tảng của ứng dụng web hoặc phần mềm mà người dùng không nhìn thấy trực tiếp), front-end (phát triển giao diện), và lập trình viên full-stack (có khả năng làm cả phần nền và giao diện). Năm kỹ năng hàng đầu mà các công ty đang tìm kiếm trong nhân lực IT bao gồm Java Script, Java, PHP, C#/.Net và Python.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy số lượng cử nhân IT ra trường tăng cao hàng năm nhưng trình độ của họ chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế của doanh nghiệp. Trong hơn 57.000 sinh viên IT tốt nghiệp mỗi năm, chỉ khoảng 30% có khả năng đáp ứng những kỹ năng và chuyên môn thực tế mà doanh nghiệp yêu cầu. Khoảng 70% còn lại cần phải được đào tạo thêm tại các doanh nghiệp trong khoảng 3-6 tháng trước khi có thể làm việc hiệu quả.
Vì vậy, thị trường tuyển dụng IT hiện đang đối mặt với tình trạng thiếu nhân sự có kinh nghiệm trong khi đồng thời có dư thừa các lập trình viên mới. Mức lương trung bình mà các nhà tuyển dụng sẵn sàng trả cho lập trình viên có kinh nghiệm là khoảng hơn 30 triệu đồng/tháng. Đối với các vị trí quản lý có kinh nghiệm trên 5 năm, mức lương không thấp hơn 35 triệu đồng/tháng.
Theo ông Nguyễn Văn Vũ, Giám đốc Công nghệ của Appota Group, có hai điểm yếu chung mà nhân sự IT của Việt Nam đang phải đối mặt, đó là khả năng tư duy về sản phẩm và khả năng sử dụng ngoại ngữ. Ngoài ra, khả năng tự học và cập nhật kiến thức theo xu hướng công nghệ của nhiều người cũng còn kém.
Khi nói về quá trình tuyển dụng, ông Vũ cho biết rằng bằng cấp không phải là yếu tố quan trọng nhất và không ảnh hưởng nhiều đến quyết định tuyển dụng nhân sự IT. Đối với ngành IT, kinh nghiệm và khả năng thực hiện công việc mới là yếu tố quan trọng nhất. Ông Vũ nhấn mạnh rằng để có được nhân sự IT đáp ứng nhu cầu, hầu hết các doanh nghiệp đều tìm đến các trường đại học để xây dựng các chương trình thực tập cho sinh viên, từ đó họ có thể lựa chọn và tuyển chọn những người phù hợp nhất.